Dzień dobry
Z zainteresowaniem przeczytałem wiadomość na stronie internetowej Urzędu Wojewódzkiego o podsumowaniu projektu “Ślady Pamięci Powstania wielkopolskiego na Ziemi Lubuskiej”, którego partnerem było Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży. Bardzo mnie cieszy, że tak wartościowe projekty mogą być realizowane. Przesyłam garść informacji na temat Koła Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego w Gorzowie, które jest ogniwem Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, działającym jako stowarzyszenie z główną siedzibą w Poznaniu. Aktualnie Koło skupia 16 członków a skład Zarządu tworzą:
-Michał Klisiński – Prezes Koła
-Andrzej Nawojczyk – Sekretarz
-Dorota Ciołka-Wiśniewska – Skarbnik
-Barbara Zwolińska – Członek zarządu
Jednocześnie przesyłam link do strony internetowej Towarzystwa, na której zamieszczony jest obszerna informacja o naszym Kole:
Nawiązujemy do tradycji Oddziału Związku Powstańców Wielkopolskich, który funkcjonował od 1945 r. w Gorzowie i skupiał byłych Powstańców, którzy osiedlili się w Gorzowie (w załączeniu zdjęcie z 1947 r. wykonane podczas Zebrania Związku w Gorzowie, drugi od prawej strony w najwyższym rzędzie to Edmund Mańczak – mój Pradziadek). Dzięki żmudnej pracy udało się zidentyfikować 53 groby byłych Powstańców Wielkopolskich na cmentarzu komunalnym i kilkanaście na cmentarzu świętokrzyskim przy ul. Warszawskiej (również poza tzw. Kwaterą Powstańczą). Natomiast w grudniu 2018 r. na cmentarzu komunalnym został odsłonięty Obelisk upamiętniający Powstańców Wielkopolskich pochowanych na gorzowskich nekropoliach.
Przesyłam również krótki biogram mojego Pradziadka:
Mańczak Edmund (ur. 15.10.1895 Poznań) – Członek Towarzystwa Gimnastycznego Sokół w Poznaniu przed I Wojną Światową. Żołnierz Armii Cesarstwa Niemieckiego w latach 1915-1918 (walczył na froncie zachodnim we Francji i Belgii). Powstaniec Wielkopolski, m.in.: brał udział w zdobyciu Hali Zeppelina ze sprzętem lotniczym i rozbrajaniu niemieckich żołnierzy w Poznaniu. Uczestnik walk o Lwów oraz wojny z bolszewikami w latach 1919-1920. Walczył pod Kijowem i Warszawą. Odznaczony Pamiątkowym Krzyżem w uznaniu zasług w Powstaniu. Do 1939 r. mieszkał z rodziną w Poznaniu.
W Dwudziestoleciu Międzywojennym poza prowadzeniem zakładu krawieckiego był zaangażowany w pracę społeczną i obywatelską, m.in.: w Towarzystwie Przemysłowców na Poznańskich Winiarach, w którym pełnił ważne funkcje (m.in. Sekretarza i Prezesa) i w Komitecie Zjednoczonych Towarzystw i Obywateli również na Winiarach. Po wybuchu II Wojny Światowej wysiedlony z rodziną do Generalnego Gubernatorstwa, gdzie do 1945 r. mieszkał w majątku Jana Dyjakowskiego w podkrakowskiej miejscowości Masłomiąca.
W 1945 r. wraz z rodziną osiedlił się w Gorzowie. Był pionierem. Od początku prowadził zakład krawiecki. Jeden z założycieli Cechu Rzemiosł w Gorzowie, w którym w latach 1948-1950 pełnił funkcję starszego Cechu Rzemiosł Włókienniczych.
Zmarł 27 stycznia 1955 r. Pochowany na Cmentarzu Świętokrzyskim w Gorzowie. Od 1984 r. spoczywa wraz z żoną Marią w grobie rodzinnym na cmentarzu komunalnym przy ul. Żwirowej w Gorzowie.
Nasze Koło przygotowało projekt, który ma na celu przypomnienie losów Powstańców Wielkopolskich, którzy osiedlili się po II Wojnie Światowej w Gorzowie i nawiązanie współpracy byłoby dla nas bardzo cenne.
Z wyrazami szacunku
Michał Klisiński
Prezes Koła Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego w Gorzowie